Συνεχίζοντας την περιήγησή μας στις «μεγάλες» και «μικρές» γλώσσες που μας περιβάλλουν, καταπιανόμαστε σήμερα με μια γλώσσα η οποία έχει μακραίωνη ιστορία και την οποία επικαλούμαστε συνεχώς όταν θέλουμε να πούμε ότι μιλάμε άπταιστα μια γλώσσα. Πάμε, λοιπόν, να δούμε 7 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τα Φαρσί.
- Η γλώσσα φαρσί δεν είναι άλλη από την περσική. Ο όρος «φαρσί» αποτελεί ενδώνυμο με το οποίο οι ίδιοι οι Ιρανοί αποκαλούν τη γλώσσα τους.
- Ανήκει στις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες και είναι τμήμα του ιρανικού κλάδου της ινδοϊρανικής γλωσσικής οικογένειας, ενώ ομιλείται στο Ιράν, το Αφγανιστάν, την Αρμενία, το Ιράκ, το Τατζικιστάν, την Τουρκία, το Πακιστάν, τη Συρία, το Ουζμπεκιστάν, την Κιργιζία, αλλά και αλλού στον κόσμο, μιας και υπάρχουν μεγάλες κοινότητες διασποράς από χώρες όπου ομιλείται η περσική ως μητρική.
- Εκτός από τα φαρσί, μπορούμε να διακρίνουμε ακόμα δύο μεγάλες διαλέκτους: τα Νταρί, ήτοι την ανατολική διάλεκτο της περσικής, τα οποία αποτελούν μία εκ των δύο επίσημων γλωσσών του Αφγανιστάν· και τα Τατζίκ, που απαντούν στο Τατζικιστάν, αλλά και στο Ουζμπεκιστάν.
- H επίσημη γραφή της στο Ιράν και το Αφγανιστάν υιοθετεί το περσικό αλφάβητο, το οποίο προήλθε από τα αραβικά, ενώ στο Τατζικιστάν, γράφεται με το τατζικικό αλφάβητο, το οποίο προέρχεται από την κυριλλική γραφή.
- Η περσική λογοτεχνία, δηλαδή η λογοτεχνία που γράφτηκε στα φαρσί, αναδείχθηκε σε μία από τις σημαντικότερες του ισλαμικού κόσμου, επηρεάζοντας σημαντικά τις λογοτεχνίες όλων των περιοχών από τη Μικρά Ασία ως την Ινδία και τη Μογγολία, όπου η περσική ήταν η γλώσσα των μορφωμένων και των λογίων, μέσω της οποίας διαδόθηκε το Κοράνιο.
- Ο Σααντί Σιραζί, ή γνωστότερος ως Σααντί (1213-1292) είναι ένας από τους μεγαλύτερους πέρσες λογοτέχνες. Οι συνθέσεις του ανήκουν στο είδος της διδακτικής λογοτεχνίας, την οποία συγκροτούν σύντομες ηθικολογικές αφηγήσεις που αποτυπώνουν τα ήθη του καιρού του. Το λογοτεχνικό έργο του, πηγή έμπνευσης για τους μεταγενέστερους, σκιαγράφησε το πρότυπο του καλλιεργημένου Ιρανού και μύησε τον δυτικό κόσμο στην περσική ποίηση.
- Τα Φαρσί αποτελούν μία από τις παλαιότερες γλώσσες που χρησιμοποιούνται ακόμα ως έχουν, χωρίς μεγάλες αλλοιώσεις. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι σύγχρονοι Ιρανοί μπορούν να διαβάσουν πιο εύκολα ποιήματα που γράφτηκαν πριν από 1.000 χρόνια απ’ ό,τι μπορούν οι Άγγλοι να διαβάσουν Σαίξπηρ.
Η γλώσσα φαρσί δεν είναι άλλη από την περσική. Ο όρος «φαρσί» αποτελεί ενδώνυμο με το οποίο οι ίδιοι οι Ιρανοί αποκαλούν τη γλώσσα τους.
EXTRA TIP: Δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένες πηγές για την προέλευση του ελληνικού ιδιωματισμού «τα μιλάει φαρσί», δηλαδή «τα μιλάει άπταιστα».
Σύμφωνα με μία θεωρία, αποτελεί κατάλοιπο από τα τουρκικά, όπου, προκειμένου να χαρακτηρίσουν κάποιον πολύ μορφωμένο, έλεγαν “αυτός μιλάει φαρσί”, δηλαδή περσικά. Αυτό συνέβαινε γιατί παλαιότερα, η περσική γλώσσα ήταν πολύ ισχυρή, με αποτέλεσμα οι γλώσσες της ευρύτερης περιοχής, άρα και τα τουρκικά, να δανείζονται πολλές λέξεις από αυτήν. Όσοι, λοιπόν, ήξεραν να χρησιμοποιούν σωστά αυτά τα δάνεια θεωρούνταν λόγιοι.
Δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένες πηγές για την προέλευση του ελληνικού ιδιωματισμού «τα μιλάει φαρσί», δηλαδή «τα μιλάει άπταιστα».
Η Podium έχει καλύψει μεγάλο μέρος των αναγκών κοινοτικής διερμηνείας που προέκυψαν κυρίως από το 2015 και μετά, λόγω των μαζικών προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα, στις τάξεις των οποίων υπήρχαν και χιλιάδες ομιλητές των γλωσσών φαρσί, νταρί και τατζίκ.