Η φράση «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη» χρησιμοποιείται για να δηλώσει ότι ένα μόνο στοιχείο δεν είναι αρκετό για να στοιχειοθετηθεί μια κατάσταση.
Η αρχική φράση, που προέρχεται από μύθο του Αισώπου, είναι «ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη» (Μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεἶ), αλλά η εκδοχή με τον κούκο επικράτησε. Σύμφωνα με τον μύθο, ένας σπάταλος νέος ξόδεψε όλη του την περιουσία απερίσκεπτα, και το μόνο που του είχε απομείνει ήταν ένας χειμωνιάτικος χιτώνας. Όταν μια μέρα είδε ένα χελιδόνι να πετάει στον ουρανό, πίστεψε πως είχε έρθει η άνοιξη και πως το πανωφόρι τού ήταν πια άχρηστο· το πούλησε κι αυτό για να βγάλει λίγα ακόμη χρήματα. Ο χειμώνας όμως δεν είχε τελειώσει, το κρύο επανήλθε και ο νέος δεν είχε πώς να ζεσταθεί. Το χελιδόνι που είχε δει δεν ήταν αρκετό για να φέρει και την άνοιξη που τόσο ποθούσε για να πουλήσει και το τελευταίο του ιμάτιο…
Η φράση «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη» χρησιμοποιείται για να δηλώσει ότι ένα μόνο στοιχείο δεν είναι αρκετό για να στοιχειοθετηθεί μια κατάσταση.
Η έκφραση απαντά επίσης και στα Ηθικά Νικομάχεια του Αριστοτέλη: «όπως ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη, ούτε και μια ηλιόλουστη μέρα, έτσι και μια μέρα μόνο ή λίγος χρόνος δεν κάνουν κανένα ευτυχισμένο». Ο Αριστοφάνης, μάλιστα, φαίνεται σαν να συμπληρώνει την πρόταση λέγοντας: «χρειάζονται περισσότερα χελιδόνια» (Δεἶσθαι δ’ ἔοικεν οὐκ ὀλίγων χελιδόνων).
Αξιοσημείωτο, όμως, είναι ότι η συγκεκριμένη παροιμία συμπεριλαμβάνεται και στο πρώιμο έργο του Εράσμου Adagia, με την παρατήρηση ότι η βαθύτερη έννοιά της μπορεί κάλλιστα να γενικευτεί. Αλλά και ο Σοφοκλής αναφέρει στην Αντιγόνη ότι «δεν υπάρχει πόλη η οποία κατοικείται από έναν μόνο άνθρωπο» (Πόλις γὰρ οὐκ ἔσθ’ ἥτις ἀνδρός ἐσθ’ ἑνός).
Η αρχική φράση, που προέρχεται από μύθο του Αισώπου, είναι «ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη» (Μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεἶ), αλλά η εκδοχή με τον κούκο επικράτησε.
Φαίνεται ότι στη γειτονική μας Ιταλία, τελικά, επικράτησε το χελιδόνι και όχι ο κούκος· παρέμειναν, δηλαδή, στο πλαίσιο της αρχαιοελληνικής καταγωγής του μύθου.
Κρατάμε σαν συμπέρασμα τη σκέψη που ξεδιπλώνει ο Έρασμος (Adagia), ότι δηλαδή, «μια μόνο καλή πράξη δεν αρκεί για να θεωρήσουμε καλό κάποιον άνθρωπο, ούτε μόνο μια όμορφη κουβέντα δεν κάνει τον καλό ρήτορα, όπως και ένα μόνο νόμισμα δεν μας κάνει πλούσιους».
Επικοινωνήστε μαζί μας και σίγουρα θα βρούμε πολλούς τρόπους να μπολιάσουμε το πάθος μας για τις γλώσσες και την ιστορία τους με τις δικές σας ανάγκες για πολύγλωσση επικοινωνία παγκοσμίως!